Trong hệ thống in của máy photocopy hiện đại, cảm biến mực (Toner Sensor) đóng vai trò “người gác cổng” cho toàn bộ quá trình cấp mực. Chỉ cần cảm biến đọc sai tín hiệu, máy có thể báo hết mực dù mực còn nhiều, bản in nhạt bất thường, hoặc nghiêm trọng hơn là gây mất cân bằng từ lực trong Developer Unit, dẫn đến hư hỏng trống và cụm sấy.

Theo đánh giá từ đội ngũ kỹ thuật Starcopier – Công ty CP Tập Đoàn Phú Sơn, hơn 40% lỗi liên quan đến chất lượng bản in và báo lỗi mực bắt nguồn từ cảm biến mực hoạt động sai hoặc bị ảnh hưởng gián tiếp bởi developer và mực kém chất lượng.

1. Cảm Biến Mực (Toner Sensor) Là Gì?

Cảm biến mực là bộ phận dùng để:

• Nhận biết mức độ tồn tại của mực
• Đánh giá nồng độ mực trong Developer Unit
• Gửi tín hiệu về mainboard để điều khiển:
  • Motor cấp mực
  • Chu kỳ nạp mực
  • Cảnh báo Toner Low / Toner Empty

Cảm biến mực không chỉ đơn thuần đo “còn hay hết mực”, mà đo tình trạng mực đang tham gia quá trình in.

2. Hai Nguyên Lý Hoạt Động Chính Của Cảm Biến Mực

2.1. Cảm Biến Mực Theo Nguyên Lý Quang Học (Optical Toner Sensor)

Đây là loại phổ biến trên nhiều dòng Ricoh, Toshiba, Konica Minolta.

Nguyên lý hoạt động:

• Sử dụng LED phát tia hồng ngoại
• Tia chiếu vào hỗn hợp developer + toner
• Ánh sáng phản xạ quay lại photodiode
• Mạch so sánh cường độ phản xạ → xác định nồng độ mực

Đặc điểm quan trọng:

• Developer càng nhiều mực → phản xạ ánh sáng càng thấp
• Developer thiếu mực → ánh sáng phản xạ mạnh hơn

 Máy không đo mực trong hộp, mà đo mực đang bám trên developer.

2.2. Cảm Biến Mực Theo Nguyên Lý Điện (Inductive / Resistance Toner Sensor)

Ít phổ biến hơn nhưng có trên một số dòng công nghiệp.

Nguyên lý:

• Đo sự thay đổi:
  • Điện trở
  • Điện dung
  • Từ tính
• Khi nồng độ mực thay đổi → thông số điện thay đổi → sinh tín hiệu

Ưu điểm:

• Ít bị ảnh hưởng bởi ánh sáng
• Độ ổn định cao trong môi trường bụi

Nhược điểm:

• Nhạy với mực kém chất lượng
• Sai số lớn nếu developer xuống cấp

3. Mối Liên Hệ Giữa Toner Sensor Và Developer Unit

3.1. Developer Unit Là Trung Gian Quyết Định

Cảm biến mực không hoạt động độc lập, mà luôn:

• Đọc tín hiệu từ developer
• Phụ thuộc vào:
  • Từ lực
  • Độ bám mực
  • Tình trạng trục từ

Khi Developer Unit (cụm từ) có vấn đề:

• Cảm biến sẽ đọc sai tín hiệu
• Máy điều chỉnh cấp mực sai → lỗi dây chuyền

3.2. Khi Developer Xuống Cấp – Cảm Biến Sẽ “Bị Lừa”

Các trường hợp phổ biến:

• Developer mất từ lực → mực bám kém → sensor hiểu nhầm là thiếu mực
• Developer vón cục → sensor báo mực không ổn định
• Developer nhiễm mực bụi → phản xạ ánh sáng sai lệch

 Kết quả:

• Máy báo Toner Low (thiếu mực) liên tục
• Hoặc nạp mực quá mức → tràn mực → hư trống & cụm sấy

4. Nguyên Nhân Khiến Cảm Biến Mực Đọc Sai Tín Hiệu

4.1. Mực Kém Chất Lượng – Nguyên Nhân Hàng Đầu

Theo thống kê sửa chữa tại Starcopier – Phú Sơn:

• Mực không đạt chuẩn:

  • Kích thước hạt không đồng đều
  • Từ tính không ổn định

• Gây:

  • Nhiễu tín hiệu quang
  • Sai lệch điện trở

Cảm biến báo sai dù linh kiện còn tốt.

4.2. Cảm Biến Bị Bám Bụi Mực

• Bề mặt sensor bị phủ mực mịn
• LED yếu dần theo thời gian
• Photodiode (đi-ốt-quang)  mất độ nhạy

Hệ quả:

• Máy báo hết mực sớm
• Bản in nhạt nhưng mực vẫn còn

4.3. Developer Hết Tuổi Thọ

• Từ lực giảm
• Hạt developer mòn
• Mực không phân bố đều

Cảm biến đọc:

• Lúc đúng, lúc sai
• Lỗi xuất hiện không ổn định → rất khó chẩn đoán nếu thiếu kinh nghiệm

4.4. Lỗi Mạch Xử Lý Tín Hiệu

• IC khuếch đại tín hiệu yếu
• Dây tín hiệu oxy hóa
• Nguồn cấp sensor không ổn định

5. Dấu Hiệu Nhận Biết Cảm Biến Mực Đang Gặp Vấn Đề

• Máy báo Toner Empty ngay sau khi thay mực
• In vài chục bản lại báo hết mực
• Bản in nhạt – đậm thất thường
• Mực bị nạp liên tục gây tràn cụm từ
• SC code liên quan đến toner / developer

6. Cách Xử Lý Khi Cảm Biến Mực Đọc Sai – Theo Chuẩn Kỹ Thuật

6.1. Không Reset Mù Quáng

Reset chỉ:

• Che lỗi tạm thời
• Không giải quyết gốc rễ
• Dễ gây tràn mực và hỏng cụm sấy

6.2. Quy Trình Chuẩn Được Starcopier Áp Dụng

1. Kiểm tra loại mực đang sử dụng

2. Vệ sinh cảm biến mực đúng dung dịch

3. Đo từ lực developer

4. Kiểm tra bề mặt trục từ

5. Hiệu chỉnh nồng độ mực (Toner Density)

6. Chạy test chart – đọc phản hồi sensor

6.3. Khi Nào Cần Thay Cảm Biến?

Chỉ thay khi:

• LED không phát
• Photodiode chết
• Mạch xử lý hỏng

 Không thay cảm biến khi lỗi nằm ở developer hoặc mực.

7. Giải Pháp Bền Vững Để Tránh Lỗi Toner Sensor (Cảm Biến Mực)

• Sử dụng mực đạt chuẩn từ tính
• Thay developer đúng chu kỳ
• Vệ sinh định kỳ cụm từ – cảm biến
• Không trộn mực khác loại
• Bảo dưỡng bởi đơn vị chuyên sâu

Starcopier – Công ty CP Tập Đoàn Phú Sơn cung cấp:

• Vật tư đạt chuẩn
• Dịch vụ kiểm tra nồng độ mực
• Hiệu chỉnh sensor – developer chuyên nghiệp

8. Kết Luận

Cảm biến mực không phải là bộ phận “độc lập”, mà là mắt xích quan trọng liên kết trực tiếp với Developer Unit và chất lượng mực. Mọi sai lệch từ mực, developer hay môi trường đều có thể khiến sensor đọc sai, kéo theo hàng loạt hệ quả nghiêm trọng cho trống, cụm sấy và toàn bộ hệ thống in.

Việc hiểu đúng nguyên lý quang – điện, xử lý đúng kỹ thuật và lựa chọn đơn vị bảo dưỡng uy tín như Starcopier – Phú Sơn sẽ giúp:

• Máy hoạt động ổn định
• Bản in đồng đều
• Giảm chi phí sửa chữa dài hạn
• Kéo dài tuổi thọ linh kiện cốt lõi